Uključivanje transseksualaca
Crkva propagande [tako je argentinski svećenik Julio Meinville [1905.–1973.] nazvao Crkvu koja teži političkoj korektnosti, nap. ur.] udara po zakrpi opsjednuta pitanjem uključivosti. U uvodnom govoru na sinodskom zasjedanju Vrhovni Svećenik izrazio je nadu „da će, nakon što se izvrše potrebni popravci, Crkva ponovo biti mjesto dobrodošlice za sve, sve, sve“. Taj nevjerojatni izričaj sadržava u sebi uvrjedu za rad njegovih prethodnika i diskvalificira povijest katholiké (Katoličke), sveopće po svojoj naravi. Doista, Kristov nalog apostolima, u izvornom poslanju, bio je učiniti sve – panta ta ethnē (sve narode) – učenicima, to jest kršćanskim narodima. Ta ukupnost ne isključuje nikoga. Nevjera je ta koja isključuje, a svijet – neprijatelj – sprječava evangelizaciju. Ali sada Rim koristi sociološko ili društveno-psihološko mjerilo, razvijeno zbog „pritiska“ svijeta, mode i nametanja „novih prava“, tobože u ime „otvaranja“ svijetu.
Sada je argument uključivanje transseksualaca. Tko je transseksualac? U osnovi, reći ću, to je homoseksualac koji je pokušao promijeniti spol pomoću kirurgije i uzimanjem hormona; napad na vlastiti identitet. Ti slučajevi ukazuju na prijezir prema biologiji kao stvarnosti koja integrira osobnost; i kao datost teološki to je pobuna protiv Božjega plana po kojem smo muško ili žensko. Dovoljno je prisjetiti se biblijskoga odlomka: „Reče Bog: Načinimo čovjeka na svoju sliku, sebi slična… Na svoju sliku stvori Bog čovjeka, na sliku Božju on ga stvori, muško i žensko stvori ih“ (Postanak 1, 26–27). Ivan Pavao II. savršeno je poučavao da je božanska slika i prilika u različitosti spolova i u upućivanju jednih na druge. To upućivanje izvorna je vrjednota: „I reče Gospodin, Bog: Nije dobro da čovjek bude sam: načinit ću mu pomoć kao što je on“ (Postanak 2, 18). Priskrbit će mu prikladnu pomoć, nadopunu. Izvješće nastavlja: „Od rebra što ga je uzeo čovjeku napravi Gospodin, Bog, ženu pa je dovede čovjeku. Nato čovjek reče: Gle, evo kosti od mojih kostiju, mesa od mesa mojega! Ženom (išá) – to jest čovječicom – neka se zove, od čovjeka (iš) kad je uzeta“ (Postanak 2, 22–23). Uzajamno upućivanje utemeljuje institucijsku stvarnost: „Stoga će čovjek ostaviti otca i majku da prione uza svoju ženu i bit će njih dvoje jedno tijelo“ (Postanak 2, 24). Prizor susreta i čovjekov usklik sreće pojavljuje se u likovnim prikazima, mozaicima, koji su primjerice služili kao kateheza običnim ljudima: čovjek pruža ruke u znak primanja i radosti. Ovi elementi, tekst i slike, bili su temelj kršćanske kulture.
Pomama uključivosti sada nadahnjuje Dikasterijzadužen za učenje vjere, pozoran na glasove svijeta, glasnije od onih Svetoga Pisma. Najnovije pitanje jest moguće pripuštanje transseksualaca na sakrament krštenja koji je, kao što je poznato, vrata da se bude kršćanin. Mjerilo rješavanja mora biti teološko. Stoga je vrijedno podsjetiti da je prema Predaji pristup krštenju – ovdje nije riječ o dječjoj dobi – povezan s postupkom obraćenja, koji se ostvaruje u odluci da se promijeni život, da se usvoji kršćansko ponašanje. Milost sakramenta zahtijeva vježbanje slobode i kruni je Božjim darom.
Mislim da uključivanje transseksualca ima iste zahtjeve kao i slučaj homoseksualca. Istina je da on ne može ispraviti štetu koju je učinio svomu biološkomu identitetu, ali sjedište obraćenja jest volja; može odlučiti o prihvaćanju kršćanskoga oblika življenja, koji među krjepostima koje ga čine, uključuje i čistoću. To je temeljna promjena: ne željeti živjeti prakticirajući pseudo-identitet na koji je pristao pogrješnom odlukom. Čini se teško, ali to je zahtjev istine.
„Rodna“ pitanja zauzimaju prvenstvo u kulturi koja vrijedi u svijetu. Crkva se mora izjasniti protiv prijezira prema metafizičkomu pojmu prirodnosti i naravnosti i neprestano ponavljati da je izopačena posljedica: „promjena spola“. To je uvod u isključenje transseksualaca ako nisu ispunjeni uvjeti koje zahtijeva dar krštenja. Slučaj je usporedan sa stanjem homoseksualnih osoba. Nameće se pritisak svjetovne kulture, kao što se događa, primjerice, u Crkvi u Njemačkoj ili u Crkvi u Nizozemskoj.
Katekizam Katoličke Crkve sveobuhvatno i umno odlučno obrađuje pitanje homoseksualaca u brojevima 2357–2359, u dijelu šeste zapovijedi Dekaloga, posvećena „čistoći i homoseksualnosti“. Ondje se napominje da duševno podrijetlo toga izopačenja ostaje uglavnom neprotumačeno. Recimo da, slično tomu, nije lako razumjeti tijek koji navodi osobu da nakani „promijeniti spol“. Svjedočanstvo Svetoga Pisma ne ostavlja mjesta sumnji: „oni ne će baštiniti kraljevstvo Božje“ (Prva Korinćanima 6, 9–10). U ovom se odlomku, kao i u Prvoj Timoteju 1, 10, spominje slučaj muškaraca (ársenes) koji upadaju u napuštanje naravnoga poretka: nazivaju se arsenokoitais (muškoložnici), to jest muškarci koji imaju snošaj s muškarcima. U Rimljanima 1, 24–27 kaže se da obeščašćuju svoja tijela. U Starom Zavjetu ističe se presuda Sodomi (Postanak 19, 1–29), stoga se homoseksualci nazivaju i sodomitima. To je, svakako, nevolja, ali ne može se brkati s kobnošću. Katekizam napominje da je riječ o objektivno neurednoj (poremećenoj) sklonosti i da su ti ljudi pozvani u svom životu činiti volju Božju. S njima se mora postupati sa suosjećanjem i obzirnošću. To je osnova za njihovo uključivanje. Pozvani su na čistoću, odgajati nutarnju slobodu, a uz pomoć Milosti mogu se približiti kršćanskomu savršenstvu. Objektivna sklonost jest jedno, a provođenje sasvim drugo. U današnje vrijeme govori se o „povorki ponosa“ (gay pride), vježbanju izopačenosti kao životnomu idealu. Javna propaganda često je ugnjetavačka. U nekim društvima ona se nameće u svrhu promjene mišljenja većine stanovništva. Slučaj transseksualaca i „promjene spola“ prihvaća se kao nešto normalno, stoga uključivanje koje predlaže crkveno službeništvo ima poguban učinak na kulturno ozračje.
Crkva u svom učenju brani čovjekovu istinsku ljudskost. U tom pogledu može se navesti Izjava Persona humana Zbora za učenje vjere (1976.) i Učiteljstvo Ivana Pavla II., ali sada su se stvari promijenile: taj Sveti zbor pretvoren je u Dikasterij, koji se mora posvetiti promicanju teologije, loše teologije, i suzdržati se da bilo koga ne osuđuje. To je uključivanje zablude, dvosmislenosti, nereda i pomutnje protiv velike i jednodušne crkvene Predaje.
Diljem svijeta vrši se pritisak da se u državnim zakonodavstvima ozakone „nova prava“. Temeljna je uloga Crkve odgajati u otporu protiv tih nametanja suprotnih pravu i slobodi. Agenda 2030. predstavlja ozbiljnu opasnost od svjetskoga širenja nove slike čovjeka. Besmisleno ju je donositi bez mogućnosti jasne kritike, a još je gore prihvaćati je, makar i djelomično. Stanje pokazuje uznemirujuće sličnosti s položajem vjernikâ u Rimskom Carstvu u prva tri stoljeća. Svjedočanstvo (martýria) mora se suočiti s opasnošću stjerivanja u kut i suptilnoga proganjanja, kao što se već dogodilo u XX. stoljeću u zemljama kojima je vladalo komunističko carstvo. Na neki će način ono što dolazi biti još gore. Logično je da katolički vjernici gledaju prema Rimu, nadajući se da će iz petrovskoga sjedišta doći svjetlost Istine. Ali hoće li ta nada biti uzaludna?
Buenos Aires, utorak 21. studenoga 2023.
Spomen Prikazanja Presvete Djevice Marije.
+ Héctor Aguer
laplatanski nadbiskup emeritus
Kastilski izvornik
La inclusión de los “trans”
La Iglesia de la Propaganda bate el parche con el obsesivo asunto de la inclusión. En el discurso de inauguración de una sesión sinodal, el Sumo Pontífice auspició “que, una vez realizadas las reparaciones necesarias, la Iglesia vuelva a ser un lugar de acogida para todos, todos, todos”. Esta expresión increíble es un implícito insulto a la obra de sus antecesores, y la descalificación de la historia de la katholiké, universal por su naturaleza. En efecto, el mandato de Cristo a los Apóstoles, en el envío original, fue hacer que todos – panta ta ethnē – sean discípulos, esto es, pueblos cristianos. Esa totalidad no excluye a nadie; la incredulidad es la que excluye, y el mundo – el enemigo –, que impide la evangelización. Pero ahora Roma emplea un criterio sociológico o de psicología social, desarrollado a causa del “apriete” del mundo, de la moda, y la imposición de “nuevos derechos”.
Ahora el argumento es la inclusión de las personas trans. ¿Quién es un trans? Fundamentalmente – diré – es un homosexual que ha intentado cambiar de sexo por medio de cirugías, e ingesta de hormonas; un atentado contra su propia identidad. Estos casos indican el desprecio de la biología como realidad que integra la personalidad; y como dato teológico una rebeldía contra el plan de Dios, por el cual somos varón o mujer. Basta recordar el pasaje bíblico: “Dios dijo: hagamos al hombre a nuestra imagen, según nuestra semejanza. Los creó varón y mujer” (Gen 1, 26-27). Juan Pablo II enseñó bellamente que la imagen y semejanza divina está en la diversidad de los sexos, y en la referencia de uno al otro. Esa referencia es un valor original: “Después dijo el Señor Dios: No conviene que el hombre esté solo. Voy a hacerle una ayuda adecuada (un complemento)” (Gen 2, 18). El relato prosigue: “Con la costilla que había sacado del hombre, el Señor Dios formó una mujer y se la presentó al hombre. El hombre exclamó: ‘¡Ésta sí que es hueso de mis huesos, y carne de mi carne! Se llamará mujer (ishá) – es decir: varona –, porque ha sido sacada del hombre (ish)” (Gen 2, 22-23). La mutua referencia funda una realidad institucional. “Por eso el hombre deja a su padre y a su madre, y se une a su mujer, y los dos llegan a ser una sola carne” (Gen 2, 24). La escena del encuentro y de exclamación de felicidad del varón aparece en representaciones artísticas, mosaicos, por ejemplo, que sirvieron de catequesis para las personas sencillas: el hombre extiende sus brazos en señal de recepción y alegría. Estos elementos, texto e imágenes, han sido el fundamento de una cultura cristiana.
La manía inclusiva es inspirada ahora por el Dicasterio encargado de la Doctrina de la Fe, atento a las voces del mundo, más sonoras que las de la Biblia. La cuestión reciente es la posible admisión de los trans al sacramento del Bautismo que, como se sabe, es la puerta del ser cristiano. El criterio de solución ha de ser teológico; entonces, conviene recordar que, según la Tradición, el acceso al Bautismo – no se trata ahora de niños – está ligado a un proceso de conversión, que se concreta en una decisión de cambiar de vida, para adoptar la forma cristiana. La Gracia del Sacramento reclama el ejercicio de la libertad, y la corona con el don de Dios.
Pienso que la inclusión de un trans tiene la misma exigencia que el caso de un homosexual. Es verdad que aquel no puede remediar el estropicio que ha hecho de su identidad biológica, pero la sede de la conversión es la voluntad; podría decidir la aceptación de la forma del vivir cristiano que, entre las virtudes que la constituyen, cuenta la castidad. Es un cambio fundamental: no querer vivir ejerciendo la pseudoidentidad a la que ha accedido, por medio de una decisión errada. Parece difícil, pero es la exigencia de la Verdad.
Las cuestiones de “género” ocupan la atención prioritaria en la cultura vigente en el mundo. La Iglesia debe pronunciarse contra el desprecio de la noción metafísica de naturaleza, y reiterar una consecuencia perversa: el “cambio de sexo”. Éste es un preámbulo a la exclusión de los trans si no se cumplen las condiciones que el don del Bautismo exige. El caso corre paralelo a la situación de las personas homosexuales. La presión de la cultura mundana se impone como ocurre, por ejemplo, en la Iglesia alemana, y en la Iglesia holandesa.
El Catecismo de la Iglesia Católica aborda sintéticamente, y de manera intelectualmente decisiva la cuestión de los homosexuales en los números 2357-2359, en la sección sobre el sexto mandamiento del Decálogo, dedicados a “castidad y homosexualidad”. Hace notar allí que el origen psicológico de esta depravación permanece en gran medida sin explicación. Digamos que análogamente no es fácil de comprender el proceso que lleva a una persona a su intento de “cambiar de sexo”. El testimonio de la Sagrada Escritura no deja lugar a dudas: no heredarán el Reino de Dios (1 Cor 6, 10). En este pasaje, como en 1 Tim 1, 10, se refiere el caso de los varones (ársenes), que incurren en el abandono del orden natural: se los llama arsenokoitais, es decir varones que tienen coito con varones. En Rom 1, 24-27 se dice que deshonran sus propios cuerpos. En el Antiguo Testamento se destaca el juicio contra Sodoma (Gen 19, 1-29); de allí que a los homosexuales se los llame, también, sodomitas. Es una desgracia, ciertamente, pero no se la puede confundir con la fatalidad. El Catecismo señala que se trata de una tendencia objetivamente desordenada, y esas personas están llamadas a hacer en su vida la voluntad de Dios; deben ser tratadas con compasión, y delicadeza. Ésta es la base de su inclusión; están llamadas a la castidad, a educar la libertad interior, y con la ayuda de la Gracia pueden irse acercando a la perfección cristiana. Una cosa es la tendencia objetiva, y muy otra el ejercicio; hoy en día se habla del “orgullo gay”, del ejercicio de la perversión como un ideal de vida. La propaganda pública suele ser agobiante; en algunas sociedades se impone su propósito de hacer cambiar el juicio de la mayoría de la población. El caso de los trans, y del “cambio de sexo” se va aceptando como algo normal, de allí que la inclusión propuesta por el oficialismo eclesiástico tenga un efecto pernicioso en el clima cultural.
La Iglesia en su enseñanza reivindica la auténtica humanidad del hombre. Se puede citar al respecto la Declaración Persona humana, de la Congregación para la Doctrina de la Fe (1976), y el Magisterio de Juan Pablo II, pero actualmente han cambiado los aires: aquella Sagrada Congregación fue transformada en un Dicasterio, que debe dedicarse a la promoción de la teología, de la mala teología, y abstenerse de condenar a nadie. Es la inclusión del error, de la ambigüedad, y de la confusión, contra la grande y unánime Tradición eclesial.
Se va imponiendo mundialmente una presión para legitimar en las legislaciones nacionales los “nuevos derechos”. El papel de la Iglesia es fundamental para educar en la resistencia a esas imposiciones contrarias al Derecho, y a la libertad. La Agenda 2030 representa un peligro grave de extensión mundial de una nueva imagen del hombre; es insensato hacerla pasar sin una clara crítica y peor todavía adoptarla, siquiera parcialmente. La situación presenta inquietantes analogías con la situación de los fieles en el ámbito del Imperio Romano, en los tres primeros siglos. El testimonio (martýria) ha de afrontar el peligro del arrinconamiento y una sutil persecución, como ya ocurrió en el siglo XX en los países dominados por el Imperio Comunista; en cierto modo, lo que viene será peor. Es lógico que los fieles católicos miren a Roma, esperando que de la sede petrina venga la luz de la Verdad. Pero ¿será vana esa esperanza?
Buenos Aires, martes 21 de noviembre de 2023.
Memoria de la Presentación de la Santísima Virgen María.
+ Héctor Aguer
Arzobispo Emérito de La Plata