Propadanje Crkve i Franjin pontifikat

Proslavljena je dvanaesta obljetnica Franjina pontifikata. Vatikanska izvješća uvijek teže biti samohvaleća. Vrlo je teško prosudbom obuhvatiti crkvenu stvarnost, koja je golema i s razlikama među zemljama, ali s određene točke moguće je promatrati okruženje. Mogu to učiniti, dakle, iz ovoga kutka krajnjega juga koji je Argentina, nacija koja je (ili je bila?) pretežito katolička. Izrjeka kaže „kao uzorak dovoljno je dugme“.

Propadanje Crkve je očito. Biskupi žive u svom oblaku. Bogoslovije su napučene mladima čiji se broj može nabrojati na prste jedne ruke. Ima čak i jedna, stara stotinu godina, u koju 2025. nije ušao niti jedan bogoslov! Zvanja se ne pojavljuju. Kristov nalog („učinite sve narode – pánta ta éthne – mojim učenicima“) uvijek se mora ispunjavati. Gdje su apostoli? Narod je zbunjen. Mnogi vjernici osjećaju čežnju za boljim vremenima.

Mislim da još stoje dvije stvari na koje se potužio papa Pavao VI.:

„Očekivali smo – nakon Drugoga vatikanskoga sabora – bujno proljeće, a došla je ciča zima“.

„Kroz neku se pukotinu Sotonin dim uvukao u Božji hram.“

Crkvena prisutnost u društvu strogo je ograničena. Novinari na to upozoravaju, jer shvaćaju da je povijesno gledano Katolička Crkva u Argentini uvijek bila nešto službeno. Smatramo se katoličkom zemljom. Ali krštenja ne postoje. Rodnost je u Argentini strmoglavo pala: s 460.902 rođenja godine 2023. zabilježena je najniža brojka u posljednjih 50 godina! A brak više ne postoji, sada postoje „parovi“. Javna nazočnost Crkve je nepostojeća. U novinarskim redovima probire se samo ako donosi političke sudove, posebice protiv vlasti.

Crkva se mora baviti svojom osobitom zadaćom: činiti ljude kršćanima, prožimati njihovo ponašanje zapovijedima Svetoga Pisma i Predaje i usmjeravati ih k Nebu. Uzastopne krize klera ostavljaju traga, prije svega jer povećavaju udaljavanje društva od kršćanskoga uzora. Ne postoji kršćanska kultura. Katolička sveučilišta uključuju djelomične teološke informacije, ali ne ispunjavaju glavnu zadaću, a to je nazočnost Crkve u argentinskom društvu, odnosno stvaranje kršćanske kulture. Ne poznajem istaknute katoličke mislitelje, kao što je primjerice Carlos Sacheri, kojega su 1974. neposredno nakon Mise u San Isidru pred očima žene i sedmero djece ubili teroristi Revolucionarne narodne vojske (ERP).

Upravo je objavljen Statistički godišnjak Crkve s brojkama za dvogodišnje razdoblje 2022.–2023. Otkriva da se broj biskupa povećao: s 5.353 u 2022. na 5.430 u 2023. A usporedno se smanjio broj svećenika: na kraju 2023. bilo ih je 406.996 u cijelome svijetu; sa smanjenjem od 734, u usporedbi s 2022. Što se tiče bogoslova, stanje je više nego zabrinjavajuće: od 2012. bilježi se stalni pad i sa 108.481 godine 2022. pao je na 106.495 godine 2023. Drugim riječima: svećenika i bogoslova sve je manje, a biskupa sve više! I u Argentini imamo njihovo pretjerano povećanje: u posljednjih dvanaest godina višestruko se povećao broj pomoćnih biskupa. A ima biskupija u kojima je broj biskupa veći ili jednak broju bogoslova.

Kao katolik, vjerujem u Crkvu i volim je. Želim je vidjeti kako cvjeta. Molim za nju i za vrhovnoga prvosvećenika, za zdravlje njegova tijela, a prije svega njegove duše. Šezdeset godina nakon zatvaranja Drugoga vatikanskoga sabora vrijeme je da se suočimo sa stvarnošću. „Crkva u pokretu“, koja traži one koji ne poznaju Krista ili su se od Njega udaljili, ne smije biti „Crkva u bijegu“ od vlastite biti i poslanja.

U Buenos Airesu, u utorak 25. ožujka 2025. na svetkovinu Navještenja Gospodinova i Dan nerođenoga djeteta

kastilski izvornik

La decadencia de la Iglesia, y el pontificado de Francisco

Se han celebrado los doce años del pontificado de Francisco. Los partes vaticanos suelen ser siempre autoelogios. Resulta muy difícil abarcar en un juicio la realidad eclesial, que es vastísima y con diferencias entre países, pero desde un punto determinado es posible contemplar los alrededores; puedo hacerlo, entonces, desde este rincón del lejano sur que es la Argentina, una nación que es (¿o era?) mayoritariamente católica. Dice el refrán que “como muestra basta un botón”.

La decadencia de la Iglesia es evidente. Los obispos viven en su propia nube. Los seminarios, poblados por jóvenes cuyo número puede contarse con los dedos de una mano. Hay incluso alguno, centenario, en que en este 2025, ¡no entró ni un solo seminarista! Las vocaciones no aparecen. El mandato de Cristo (“hagan que todos los pueblos – pánta ta éthne – sean discípulos míos”) está siempre por cumplirse. ¿Dónde se encuentran los apóstoles? El pueblo está desconcertado; muchos fieles sienten la añoranza de tiempos mejores.

Pienso que siguen en vigencia dos lamentos del Papa Pablo VI: “Nosotros esperábamos – después del Concilio Vaticano II – una floreciente primavera y sobrevino un crudo invierno”; “por alguna rendija el humo de Satanás se ha filtrado en el templo de Dios”. La presencia eclesial en la sociedad está estrechamente limitada; los periodistas lo advierten, porque reconocen, con una mirada histórica que, en nuestro país, la Iglesia Católica siempre fue algo oficial. Se nos considera un país católico. Pero los bautismos no existen; se ha desplomado la natalidad en Argentina: en 2023, con 460.902 nacimientos, ¡se ha registrado la cifra más baja de los últimos 50 años! Y el matrimonio ya no existe, ahora hay “parejas”. La presencia pública de la Iglesia es inexistente; solo se filtra en el orden periodístico si formula juicios políticos, especialmente contra el gobierno.

La Iglesia debe ocuparse en su tarea específica: hacer de los hombres cristianos, impregnar su conducta con los mandatos de la Escritura y la Tradición, y encaminarlos al Cielo. Las crisis sucesivas del clero dejan un menoscabo, sobre todo porque acrecientan el alejamiento de la sociedad del ideal cristiano. No hay una cultura cristiana; las universidades católicas incluyen una parcial información teológica, pero no cumplen con la función principal, que consiste en hacer presente a la Iglesia en la sociedad argentina, es decir, crear una cultura cristiana. No conozco pensadores católicos que se destaquen, como lo fue, por ejemplo, Carlos Sacheri; asesinado, en 1974, a la salida de Misa, en San Isidro, delante de su esposa y sus siete hijos, por terroristas del Ejército Revolucionario del Pueblo (ERP).

Acaba de publicarse el Anuario Estadístico de la Iglesia, con cifras correspondientes al bienio 2022–2023. Allí se revela que el número de obispos ha aumentado: de 5353, en 2022, a 5430, en 2023. Y, paralelamente, descendió el número de sacerdotes: a fines de 2023 había 406.996, en todo el mundo; con una disminución de 734, con respecto a 2022. Y, en el caso de los seminaristas, la situación es más que preocupante: se registra una caída sostenida desde 2012; y ha pasado de 108.481, en 2022, a 106.495, en 2023. O sea: disminuyen los sacerdotes y seminaristas, ¡y crece el número de los obispos! En Argentina tenemos, también, inflación de éstos: en los últimos doce años se multiplicaron los obispos auxiliares. Y hay diócesis en las que el número de obispos supera o iguala el de seminaristas.

Como católico, creo en la Iglesia y la amo; deseo verla florecer. Rezo por ella y por el Sumo Pontífice; por la salud de su cuerpo y, sobre todo, de su alma. Sesenta años después de la clausura del Vaticano II, es hora de asumir la realidad. La “Iglesia en salida”, en busca de quienes no conocen a Cristo, o se alejaron de Él, no debe ser una “Iglesia en huida” de su propia esencia y misión.

Buenos Aires, martes 25 de marzo de 2025.
Solemnidad de la Anunciación del Señor.
Día del Niño por Nacer