Deložacija. Rim protiv biskupâ
U dalekom Buenos Airesu slučaj se pojavio u televizijskim vijestima. Papa je iselio kardinala Raymonda Lea Burkea iz njegova stana u zgradi koja je u vatikanskom vlasništvu na Via della Conciliazione. Vijest, pomalo brzoprolazna, ilustrirana je slikom Njegove Uzoritosti u kardinalskom ruhu. Mjera je bila Papina reakcija protiv jednoga od njegovih najstalnijih kritičara. Nadalje, nadahnuće je pripisano kardinalu predstojniku Dikasterija za učenje vjere, Argentincu Víctoru Manuelu „Tuchu“ Fernándezu.
Rim ne podnosi kritiku; smatra da su mu oni koji ih iznose neprijatelji, a protiv njih se primjenjuje peronističko načelo: „Za neprijatelja nema pravde“. Tako je monsignor Joseph Strickland uklonjen iz svoje Tylerske biskupije (Teksas, Sjedinjene Američke Države).
Usput, valja se podsjetiti što apostol Pavao spominje u drugom poglavlju Poslanice Galaćanima. On je nakon obraćenja otišao u Jeruzalem vidjeti Petra (Galaćanima 2, 1). Ali kasnije, u Antiohiji, morao se suočiti s Petrom licem u lice (Galaćanima 2, 11–21) predbacujući mu njegovo licemjerje u postupanju s pokrštenim poganima. Odnos između oba apostola uspostavljen je u Istini. Taj bi uzorak trebao upravljati odnosom Petrova nasljednika s apostolskim nasljednicima. Umjesto toga, Papa nema povjerenja u biskupe koji se čini da su „tradicionalisti“.
Neka tumačenja, s više političkim nego teološkim mjerilima, predstavljaju Franju kao osiguravatelja jedinstva Crkve svojim ponašanjem prema konzervativcima – poput, primjerice, Sjevernoameričke Crkve – i naprednjacima njemačke Sinode. To čini neiskazana Elisabetta Piqué, talijanska dopisnica „La Nacióna“ iz Buenos Airesa. Ono što se krije u tom pristupu jest da Sveti Otac zapravo promiče „nove paradigme“ i gura Crkvu na tu stranu.
Deložacija kardinala Burkea bila je ekstremna i nepopularna mjera. Tradicionalna većina u Sjedinjenim Američkim Državama našla se odbačenom u osobi cijenjena i voljena crkvenjaka. Usput je prikladno podsjetiti da je on, zajedno sa svojim kolegama Meisnerom, Brandmüllerom i Caffarrom, autor Dvojbi o osmom poglavlju Amoris laetitia, na koje se Prvosvećenik nije udostojao odgovoriti. Ali odbojna mjera deložacije još je jedna od onih koje izražavaju općenitu sumnju prema biskupima za koje se čini da su „tradicionalisti“. Sumnjičav je prema njima, prihvaća neizbježne pritužbe, jer mu u stvarnosti smeta Predaja. Slučaj msgr. Stricklanda, smijenjena iz zlobne osvete, objašnjava zašto se nekim drugima „smilovao“ dva ili tri dana nakon što su navršili sudbonosnih 75 godina – dakako, odrjeku su poslali puno prije, sukladno pravilu – i da isključuje tu sudbinu onima koji mogu imati koristi od nekoga dobronamjerna razloga. Pravi problem je u ovoj odredbi protivnoj cijeloj Predaji, koju je Pavao VI. proglasio 1969. godine. Prije nekoga vremena već sam se bavio tom stvari u članku „Umirovljenje biskupa“.
Drugi način uklanjanja jest da Rim nametne koadjutora koga se nije tražilo. Svrha je ispraviti usmjerenje procvjetale biskupije u koju ne ulaze naprednjačke novotarije.
Ako se sȗmnjā na biskupe vjerne Crkvi od uvijek, metoda je nadzor kroz „apostolski pohod“. Mjera vjerojatno odgovara na neku prijavu. Uvijek će biti govorkanja časnih sestara koje idu protiv dobrih biskupa. „Apostolski pohod“ zapravo vrijeđa slobodu i odgovornost dijecezanskoga biskupa. Naravno, izbor vizitatora ne prepušta se slučaju, nego mora izražavati svrhu nadgledanja. Nema potrebe bilježiti primjere; ustanova „apostolskoga pohoda“ govori sve. „Posjećujem te jer želim ispitati jesu li sumnje potvrđene“, to je razlog učestale pojave.
Elementi koje sam spomenuo upućuju na to da postoji profil poželjna biskupa, prema mjerilima koji prevladavaju u sadašnjem pontifikatu. Taj profil određuje izbor svećenika za biskupstvo. Tako se želi ujednačiti talent apostolskih nasljednika na sveopćoj razini. Srećom, dobar se izbor uvijek može filtrirati.
Vjerodostojna „sinodnost“ zahtijevala bi da papinska monarhija izražava uzorak odnosa između Petra i Pavla. Ta odlika uopće ne proturječi dogmatskom učenju o prvenstvu i daru neprevarljivosti.
Povijest Crkve prikupila je brojne slučajeve uplitanja svjetovne vlasti. Danas postoji novi rizik: da Crkva poklekne pred mundijalizmom, [pokretom za suradnju svih zemalja i stvaranje svjetske vlade] i njegovim programom, kao što je onaj za 2030. Zastrašujuće je da se on već naslućuje u stajalištu koje je prihvatila njemačka sinoda. To je put koji je prihvatila čudna „sinoda o sinodnosti“, naslov koji podrazumijeva contradictio in terminis (proturječje u pojmovima).
Ali vrhovna vlast Isusa Krista nad Njegovom otajstvenom Zaručnicom i zaštita Duha Svetoga, kao i zauzimanje Djevice Majke otvaraju za sve nas obzor nade.
Buenos Aires, četvrtak 7. prosinca 2023.
Spomen sv. Ambrozija, biskupa i crkvenoga naučitelja.
+ Héctor Aguer
laplatanski nadbiskup emeritus
Kastilski izvornik
El desalojo. Roma contra los obispos
En esta lejana Buenos Aires, el caso apareció en un noticiero de televisión. El Papa desalojó al Cardenal Raymond Leo Burke de su departamento, en un edificio, propiedad del Vaticano en Via della Conciliazione. La noticia, un tanto fugaz, era ilustrada por la imagen de Su Eminencia con hábito cardenalicio. La medida fue una reacción del Pontífice contra uno de sus críticos más constantes. Además, se atribuía la inspiración al Cardenal Prefecto del Dicasterio de la Doctrina de la Fe, el argentino Víctor Manuel “Tucho” Fernández.
Roma no soporta las críticas; considera que quienes las hacen son enemigos, y contra ellos se aplica el principio peronista: “Al enemigo, ni justicia”. Es así como Monseñor Joseph Strickland fue apartado de su diócesis de Tyler (Texas, Estados Unidos).
A propósito hay que recordar lo que el Apóstol Pablo refiere en el capítulo 2 de su Carta a los Gálatas. Él, después de su conversión, fue a Jerusalén para ver a Pedro (Gal 2, 1). Pero más adelante, en Antioquía, tuvo que enfrentar cara a cara a Pedro (Gal 2, 11-21) reprochándole la hipocresía en su trato con los paganos cristianizados. La relación entre ambos apóstoles se afianzó en la Verdad. Este modelo debería presidir la relación del Sucesor de Pedro con los Sucesores de los Apóstoles. En cambio, el Papa desconfía de los obispos que aparecen como “tradicionalistas”.
Algunas interpretaciones, con criterio más político que teológico, presentan a Francisco como asegurando la unidad de la Iglesia con su conducta con respecto a los conservadores –como, por ejemplo, la Iglesia norteamericana- y a los progresistas del Sínodo Alemán. Así lo hace la inefable Elisabetta Piqué, corresponsal en Italia de “La Nación”, de Buenos Aires. Lo que en este planteo se oculta es que, en realidad, el Santo Padre promueve los “nuevos paradigmas”, y empuja a la Iglesia hacia ese lado.
El desalojo del Cardenal Burke ha sido una medida extrema y antipopular. La mayoría tradicionalista en Estados Unidos se ha visto repudiada en la persona de un eclesiástico admirado y querido. De paso es oportuno recordar que él, junto con sus colegas Meisner, Brandmüller, y Caffarra es el autor de los “Dubia” sobre el capítulo ocho de Amoris laetitia, que el Pontífice no se ha dignado responder. Pero la medida antipática del desalojo es una más de las que expresan la sospecha generalizada contra los obispos que aparecen como “tradicionalistas”. Sospecha de ellos, aceptando las infaltables denuncias, porque en realidad le incomoda la Tradición. El caso de Mons. Strickland, depuesto como rencorosa venganza, explica que algunos otros sean “misericordiados” dos o tres días después de cumplir los fatídicos 75 años –por supuesto que habían enviado su renuncia mucho antes, según es norma-, y que excluya de este destino a quienes puedan beneficiarse con alguna causa simpática. El problema real está en esa disposición contraria a toda la Tradición, que Pablo VI promulgó en 1969. Hace tiempo ya me he ocupado del asunto en mi artículo sobre “La jubilación de los obispos”.
Otro recurso de liquidación es que Roma imponga un coadjutor, a quien no lo ha pedido; la finalidad es corregir la orientación de una diócesis floreciente, en la que no entran las novedades progresistas.
Si se sospecha de los obispos fieles a la Iglesia de siempre, el método es la vigilancia por medio de una “visita apostólica”. Probablemente la medida responde a alguna denuncia; siempre habrá religiosas chismosas que hacen la contra a buenos obispos. La “visita apostólica” en realidad ofende a la libertad y responsabilidad de un diocesano. Por supuesto que la elección del “Visitador” no se deja al acaso, sino que debe expresar el propósito de la vigilancia. No hace falta registrar ejemplos; la institución de la “visita apostólica” lo dice todo. “Te visito porque quiero averiguar si se confirman las sospechas”; ésta es la razón del frecuente fenómeno.
Los elementos que he recordado implican que hay un perfil del obispo deseable, según los criterios que imperan en el actual Pontificado. Ese perfil determina la elección de un presbítero para el episcopado; así se quiere unificar el talante de los Sucesores de los Apóstoles a nivel universal. Felizmente, siempre puede filtrarse una buena elección.
La “sinodalidad” auténtica requeriría que la monarquía papal expresara el modelo de relaciones entre Pedro y Pablo. Este rasgo no contradice para nada la doctrina dogmática del Primado, y el carisma de la Infalibilidad.
La historia de la Iglesia ha recogido numerosos casos de intromisión del poder secular. Hoy día existe un riesgo nuevo: que la Iglesia se pliegue al mundialismo, y a su agenda, como por ejemplo, a la del 2030; lo cual es temible, y ya se insinúa en la perspectiva adoptada por el Sínodo Alemán. Éste es el camino adoptado por el extraño “sínodo de la sinodalidad”, título que implica una contradictio in terminis.
Pero el gobierno soberano de Jesucristo sobre su mística Esposa, y la protección del Espíritu Santo, más la intercesión de la Virgen Madre abren para todos nosotros un horizonte de Esperanza.
Buenos Aires, jueves 7 de diciembre de 2023.
Memoria de San Ambrosio, Obispo y Doctor de la Iglesia.
+ Héctor Aguer
Arzobispo Emérito de La Plata
