Revolucija veselja?
Čitam u La Prensi da je buenosaireški nadbiskup msgr. Jorge García Cuerva objavio pastirsko pismo kojim predlaže „revoluciju veselja“.[1] Slijedi smjernice koje je naznačio papa Franjo, osobito njegovu pobudnicu Gaudete et exsultate. Vijest krasi prelatov smijeh na svjetlopisu.
Već je više od pola stoljeća da se ljudi koji su na čelu Crkve prigodimice čine oduševljenima tom stranom kršćanskoga života, da odbacuju „kiselo lice“, neraspoloženost i sjećanje na nevolje. Ivan XXIII., svečano otvarajući održavanje Ekumenskoga sabora, obrušio se na „zloguke proroke“.[2] Ne niječem, naravno, da je evanđeoska radost vrjednota koja spaja u cjelinu kršćansko poimanje života, ali neporecivo je da su nevolje i nesreće postojale i postoje te da su proroci imali pravo na njih upozoravati. Ne mogu zamisliti našega Gospodina Isusa Krista s trajnim osmijehom. Ozbiljnost, produbljenost i obzirnost nezaobilazni su vidovi Evanđelja. Kako katolički popovi ne shvaćaju da krivotvore stvarnost i tako vjernike zavode na stranputicu?
Buenosaireški nadbiskup u spomenutom pastirskom pismu, nakon što je nabrojao značajke grada, smatra
„temeljnim razmišljati o našem dušobrižnom poslanju u Buenos Airesu u svjetlu radosti, radosti srca, duboke radosti, radosti Evanđelja, koju Papa toliko ističe i koja bi trebala označiti novu evangelizacijsku dionicu.“
Koje sve varke, pričini, obmane, predrasude, zbunjenosti i zablude iz toga proistječu! Ono što nedostaje jest promišljanje, objektivno, cjelovito, koje se ne boji prepoznati zla i upozoriti na njih.
Evanđelje i višestoljetna Predaja Crkve ne oklijevaju osuditi zablude. Dovoljno je pogledati tolike okružnice prvosvećenika koje otkrivaju zla koja vrebaju i pripremaju vjernike da se ne daju zbuniti vražjim smicalicama. Čini mi se da se prekretnica dogodila na čuvenom Saboru. Vrijeme je da ispitamo posljednja desetljeća, prepoznamo ishode i suočimo se s posljedicama, u Argentini i u svijetu. Nema potrebe za „revolucijom veselja“. Ono što nedostaje je zdrav razum i hrabrost.
Revolucije su prečesti događaji diljem svijeta, ali povijest bilježi one koje su uistinu nadišle i obilježile jedno doba. Sjećam se tri koje imaju tu značajku i boje moderna stoljeća: Engleska revolucija proširila se Engleskim Kraljevstvom između 1642. i 1688. Francuska je bila i jest u najvećoj mjeri Revolucija, s velikim početnim slovom, koja svojom ideologijom sije „prava čovjeka i građanina“. Smatra se ishodištem republikanskih režima. La République je nadaleko poznat uzorak brojnih političkih prevrata. A Ruska revolucija 1917. značila je preuzimanje vlasti od strane boljševičke partije i početak diktature koja je izvozila komunizam po cijelome svijetu, s različitim stupnjevima marksističke zaraze, sve dok se 1989. nije urušila od iscrpljenosti. Ostavljam ovdje ove naznake koje izmiču ukupnosti tvrdnji iznesenih u tom pastirskom pismu.
Vratimo se pastirskomu pismu buenosaireškoga nadbiskupa, kojim se predlaže (pisano malim početnim slovom) „revolucija veselja“. Prvo što se može svjetovati msgr. Garcíi Cuervi jest da pokuša upoznati grad, njegove četvrti, njegove trgove, oštre oprjeke veličine i bijede. To je prostor u kojem se mora obavljati njegovo pastirsko upravljanje. Privesti grad k Bogu, približiti ga Njemu; preuzeti odgovornost za vjersko neznanje tako rašireno među argentinskim pukom. Zatim, prepoznati dušobrižnički ustroj koji postoji nekoliko desetljeća, naime, podjelu na četiri područja: Centro, Belgrano, Devoto i Flores. Taj sustav omogućuje nadbiskupu da bude upoznat s problemima grada. Za svako područje zadužen je jedan od pomoćnih biskupa, a svi se povremeno sastaju kao Pastirsko vijeće. Šest sam godina bio namjesnik belgranskoga područja, a u isto vrijeme sadašnji papa Franjo to je bio za floresko područje. Grad je složen i višestruk, nije potrebna nikakva revolucija, nego pozorno praćenje promjena i ritma života velikoga grada.
Korint i Rim u apostolska su vremena postavljali probleme i alternative slične onima koje sada pravi Buenos Aires. Msgr. García Cuerva poslan je u grad kao nasljednik apostolâ.
Nasmiješena „revolucija veselja“ ne može zamijeniti ozbiljnu, razboritu i spokojnu radost u Kristu, koja ima svoje sjedište u kršćanskom srcu.
Buenos Aires, četvrtak 25. srpnja 2024.
Blagdan sv. Jakova, apostola
+ Hector Aguer
laplatanski nadbiskup emeritus
kastilski izvornik
Revolución de la alegría?
Leo en “La Prensa” que el Arzobispo de Buenos Aires, Monseñor Jorge García Cuerva, ha publicado una carta pastoral proponiendo una “revolución de la alegría”. Sigue los lineamientos señalados por el Papa Francisco, especialmente su exhortación “Gaudete et exsultate”. La noticia va ilustrada con una fotografía del prelado sonriente.
Hace más de medio siglo que la gente ocasionalmente al frente de la Iglesia luce entusiasmada con ese costado de la vida cristiana y repudiando la “cara de vinagre” y el recuerdo de las calamidades. Juan XXIII, al anunciar la celebración de un Concilio Ecuménico, fustigó a los “profetas de calamidades”. No niego, por supuesto, que la alegría evangélica sea un valor que integra la concepción cristiana de la vida, pero resulta innegable que las calamidades existieron y existen y que los profetas acertaron al advertir sobre ellas. No me imagino a Nuestro Señor Jesucristo con una perpetua sonrisa. La gravedad, la hondura, la discreción son aspectos insoslayables del Evangelio. ¿Cómo no perciben los popes del catolicismo que están falseando la realidad y así descaminan a los fieles?
El Arzobispo porteño, en la carta pastoral mencionada, tras enumerar las características propias de la ciudad considera
“fundamental reflexionar sobre nuestra misión pastoral en Buenos Aires, a la luz de la alegría, la alegría del corazón, la alegría profunda, la alegría del Evangelio, con la que insiste tanto el Papa y que debe marcar una nueva etapa evangelizadora”.
¡Ilusión, prejuicio, despiste consiguiente! Reflexión es lo que falta, objetiva, integral, que no teme reconocer los males y advertir sobre ellos.
El Evangelio y la Tradición multisecular de la Iglesia no vacilan en condenar los errores; basta ojear tantas encíclicas de los Pontífices que descubren los males que acechan y preparan a los fieles para que no se dejen confundir por los artificios del diablo. Me parece que el golpe de timón se ha dado en el famoso Concilio. Ya es hora de examinar las últimas décadas y reconocer los resultados, en la Argentina y en el mundo. No hay necesidad de una “revolución de la alegría”; lo que falta es sensatez y coraje.
Las revoluciones son hechos frecuentísimos en todo el mundo, pero la historia registra aquellos que verdaderamente han trascendido y marcan una época. Recuerdo tres que tienen ese carácter y colorean los siglos modernos: la Revolución Inglesa se extendió, en el Reino de Inglaterra, entre 1642 y 1688. La Francesa ha sido y es la Revolución con mayúscula por excelencia y porque ha sembrado con su ideología “los derechos del hombre y del ciudadano”; es considerada el origen de los regímenes republicanos. La République es el modelo icónico de numerosas alteraciones políticas. La Revolución Rusa de 1917 significó la toma del poder por el partido bolchevique y el inicio de una dictadura que exportó el comunismo a todo el mundo, con distintos grados de contagio marxista, hasta 1989, cuando cayó por agotamiento. Dejo aquí estas referencias que se evaden del argumento propio de esta intervención.
Volvamos a la pastoral del Arzobispo de Buenos Aires, que se propone como una (minúscula) “revolución de la alegría”. Lo primero que se puede aconsejar a Monseñor García Cuerva, es que procure conocer la ciudad, sus barrios, sus plazas, el contraste de grandeza y miseria; ése es el espacio en el que ha de ejercerse su gobierno pastoral. Llevar la ciudad hacia Dios, acercarla a Él; hacerse cargo de la ignorancia religiosa tan extendida en el pueblo argentino. Luego, que reconozca la organización pastoral vigente desde hace varias décadas, la división en cuatro zonas: Centro, Belgrano, Devoto y Flores. Este sistema permite al Arzobispo estar al tanto de los problemas de la ciudad. Cada zona está a cargo de uno de los obispos auxiliares, y periódicamente se reúnen todos como Consejo Pastoral. Yo he sido seis años vicario de la zona Belgrano; contemporáneamente el actual Papa Francisco lo era de la zona Flores. La ciudad es compleja y múltiple, no hace falta ninguna revolución, sino el seguimiento atento de las alteraciones y del ritmo de vida de una gran urbe.
Corinto y Roma, en los tiempos apostólicos, planteaban problemas y alternativas análogas a los que actualmente plantea Buenos Aires. Monseñor García Cuerva ha sido enviado a la ciudad como Sucesor de los Apóstoles.
La sonriente “revolución de la alegría” no puede reemplazar a la seria y sobria alegría en Cristo, que tiene su sede en el corazón cristiano.
Buenos Aires, jueves 25 de julio de 2024.
Fiesta de Santiago Apóstol
+ Héctor Aguer
Arzobispo Emérito de La Plata
Prevoditeljske napomene
[1] Jezici u pravilu razlikuju unutarnji osjećaj ponesenosti, dragosti i zadovoljstva (latinski gaudium – hrvatski radost – kastilski gozo) od čina kojim se na vani očituje radost, nesputano, bezbrižno, vedro raspoloženje (latinski laetitia – hrvatski veselje – kastilski alegría, što dolazi od latinskoga ălăcer, živahan, vatren, veseo). No, u dokumentima pape Franje na kastilskom se riječ alegría rabi i za radost (Evangelii gaudium, početne riječi latinski i kastilski; Gaudete et exultate, latinski, broj 122–125 – kastilski, broj 122–125) i za veselje (Gaudete et exultate, latinski, broj 126 i 128 – kastilski, broj 126 i 128; Amoris laetitia, latinski, broj 1, 126 i 129 – kastilski, broj 1, 126 i 129) i obrnuto, riječju gozo prevodi se i gaudium (Amoris laetitia, brojevi 57, 171 i 200: latinski – kastilski), ali i laetitita (Amoris laetitia, brojevi 148, 315, 323: latinski – kastilski), pa se to značenje u tumačâ Papinih tekstova mora rekonstruirano smisleno, a ne prema preuzimanju pojmova iz nepreciznih prijevoda.
[2] U govoru Gaudet Mater Ecclesia prigodom otvaranja Drugoga vatikanskoga sabora 11. listopada 1962. papa Ivan XXIII. između ostaloga je rekao: „4. … Često se događa, kako to doznajemo obnašajući svakodnevno apostolsku službu, da – ne bez povrjede Naših ušiju – do Nas dopiru glasovi nekih koji, iako zapaljeni vjerskim žarom, ipak ne važu stvari pravilno ni razborito. Ti bi, naime, u sadašnjim prilikama ljudske zajednice htjeli vidjeti samo ruševine i nevolje. I tvrde da su naša vremena, ako ih usporedimo s proteklim vjekovima, otišla na gore. I to tako gledaju i govore kao da iz povijesti, koja je učiteljica života, nemaju što naučiti i kao da je, za vrijeme prijašnjih sabora što se tiče kršćanske nauke, ćudoređa i pravedne slobode Crkve sve bilo povoljno i u redu. Ali Nama se čini da se ne smijemo složiti s tim zlogukim prorocima, koji uvijek proriču najgore, kao da je pred vratima smak svijeta.“
